|
GIERŁOŻ - KWATERA HITLERA
WILCZY SZANIEC - WOLFSCHANZE
W Europie istniało kilka kwater głównych Wodza Trzeciej Rzeszy. Większość
wojennych kwater, tak jak Wilczy Szaniec, znajdowało się w oddaleniu
od dużych miast, wewnątrz dużych kompleksów leśnych, otoczonych jeziorami
i bagnami co ułatwiało ukrycie przed oczami pilotów i.prawie
niemożliwy dostęp lądem.
-
-
O lokalizacji Wilczego Szańca zadecydowało wiele czynników, między innymi:
-
las znajdował się w pobliżu granicy ze Związkiem Radzieckim, a plan "Barbarossa"
przewidywał atak na ZSRR,
-
obszar Rzeszy Niemieckiej był podzielony na okręgi obronne. Jednym z najbardziej
ufortyfikowanym był okręg nr 1 - Prusy Wschodnie. Posiadał on wiele twierdz
(Giżycko, Toruń, Kłajpeda, Piława) i tzw. rejonów umocnionych z okopami
przeciwpancernymi, zaporami przeciwczołgowymi i zasiekami z drutu kolczastego.
-
obszar był położony w dużym oddaleniu od arterii komunikacyjnych, w starym
mieszanym lesie stanowiącym całoroczną, naturalną osłonę obiektów,
-
rozciągające się na wschód Wielkie Jeziora Mazurskie stanowiły naturalną
przeszkodę dla wojsk lądowych.
W lipcu 1940 roku twórca "Organisation Todt", 50-letni gen. mjr
dr inż. Fritz Todt otrzymał zadanie budowy tajnego obiektu w Die
Görlitz (Gierłoż). Inżynierowie Todta byli znakomitymi specjalistami
od budowy umocnień wojskowych i bunkrów. Dlatego to właśnie jemu zlecono
przygotowanie jednego z najsłynniejszych i najtajniejszych obiektów II
Wojny Światowej - kwatery kętrzyńskiej nazwanej "Wilczym szańcem"
- "Die Wolfschanze".
-
-
Wczesną jesienią, pod pozorem budowy zakładów chemicznych "Askania"
w Gierłoży rozpoczęto prace. Wiosną 1941 roku umocniono nawierzchnie dróg,
założono bocznicę kolejową a.na rozległych
łąkach wybudowano lotnisko. Pod drzewami powstawały bunkry i umocnione
zabudowania. Główne bunkry nie posiadały okien i kształtem przypominały
prostokątne bloki betonowe lekko zwężające się do góry a do ich wnętrza
prowadziło kilkoro drzwi. Ze zdjęć wykonanych w bunkrach wynika niezbicie,
iż musiały istnieć tutaj podziemia o kilku kondygnacjach. Piętra były zaopatrzone
w windy i inne specjalne zabezpieczenia. Wilczy szaniec odznaczał się niezwykle
skomplikowanym systemem bezpieczeństwa, który zawiódł tylko raz gdy płk
Claus hrabia Schenk von Stauffenberg przemycił bombę.
-
-
Ścisły obszar kwatery wynosił 250ha, lasu - 800ha. Całość zabezpieczona
była zaporami z drutu kolczastego oraz polami minowymi o szerokości od
50 do 100m. Cały obszar kwatery składał się z.trzech
koncentrycznie położonych stref bezpieczeństwa.
-
Pierwsza strefa położona była na północ od linii kolejowej. Znajdowały
się tu schrony Hitlera, Keitla, dr Dietricha, Bormanna oraz centrala telefoniczna.
Były tam także żelbetowe i ceglane budowle Jodla, Göringa, wydziału personalnego
wojsk lądowych, adiutantury osobistej, lekarzy,
oraz batalionu przybocznego. Oprócz tego w strefie pierwszej znajdowały
się dwie herbaciarnie, dwa kasyna, kotłownia i sauna. Przed wejściem do
tej strefy sprawdzano dokładnie przepustki i.tożsamość
najbardziej znanych osobistości, ministrów i generałów.
-
Druga strefa, położona na południe od szosy łączącej Kętrzyn
z Węgorzewem mieściła wydziały sztabowe sił zbrojnych Wehrmachtu oraz pomieszczenia
batalionu przybocznego Hitlera. Znajdowała się tu także centrala dalekopisowa,
a w wybudowanym w 1911r. domu wypoczynkowym (Kurhaus) - kasyno oficerskie.
Do wejścia na ten teren upoważniały także specjalne, lecz rzadziej zmieniane
przepustki. We wschodniej części drugiej strefy, znajdowały się obiekty
należące do przedstawicielstw naczelnych dowództw marynarki wojennej, ministerstwa
spraw zagranicznych, oraz najpotężniejszy obiekt całego kompleksu - schron
przeciwlotniczy ogólnego użytku.-
Trzecia strefa obejmowała budynki w pobliżu szosy i na peryferiach
kwatery oraz pomieszczenia dla straży i bunkry obrony przeciwlotniczej.
Straż nad urządzeniami zabezpieczającymi powierzono elitarnej "Leibstandarte"
- Gwardii Przybocznej Hitlera oraz wybranym żołnierzom z.równie
elitarnego
"Großdeutschland". Oprócz silnych baterii przeciwlotniczych w lesie trzeciej
strefy zakwaterowano batalion pancerny, stanowiska moździerzy oraz trzy
baterie osławionych 88-mek.
-
Wywiad radziecki i aliancki nigdy nie zdołał zlokalizować położenia kwatery.
Nawet okoliczna ludność Gierłoży zaintrygowana ruchliwym życiem w pobliskim
lesie nie wiedziała, co naprawdę się tam kryje. -
Właśnie w Wilczym Szańcu miał miejsce słynny zamach na Hitlera.
W czwartek 20 lipca 1944r. dokładnie o godzinie 12:42 potężny
wybuch wstrząsnął kwaterą, w powietrzu fruwały framugi okienne i urwane
gałęzie. Bombę z opóźnionym zapłonem przywiózł przybyły na naradę z Berlina
pułkownik Claus von Stauffenberg. Eksplozja nie zabiła jednak Hitlera.
Doznał on tylko niewielkich obrażeń i był w stanie jeszcze tego samego
dnia przyjąć przybyłego z wizytą Mussoliniego.
.
Od
2007r. dotychczas wyłączoną z eksploatacji linią kolejową Kętrzyn-Węgorzewo
zarzadza Stowarzyszenie Hobbystów Kolejowych, które w
sezonie letnim 2008r. zamierza uruchomić pociągi
turystyczne umozliwiające zwiedzanie obiektow położonych na tej trasie.
Trzymamy
kciuki!
. |
 Hitler
Adolf (1889-1945), polityk nazistowskich Niemiec, führer (wódz) III
Rzeszy. Urodził się w Austrii w miejscowości Braunau. Czynił bezskuteczne
wysiłki, aby studiować malarstwo w Wiedniu. W czasie I wojny światowej
walczył jako ochotnik w armii niemieckiej na froncie zachodnim, za co został
dwukrotnie odznaczony Krzyżem Żelaznym. Przebywając w szpitalu na Pomorzu
(oślepiony czasowo gazem bojowym) dowiedział się o zawieszeniu broni. Uznał
ten krok za zdradę i stworzył ideę o ciosie w plecy zadanym państwu niemieckiemu
przez komunistów. W 1919 wstąpił do Niemieckiej Partii Robotniczej, której
nazwę w następnym roku zmienił na NSDAP. Stanął na jej czele w 1921. Po
nieudanym puczu monachijskim w 1923 (inaczej pucz piwiarniany) został skazany
na pięć lat więzienia i osadzony w więzieniu w Landsbergu. Napisał tam
książkę Mein Kampf (Moja walka), w której sformułował program ruchu nazistowskiego.
Żądał w nim przestrzeni życiowej (Lebensraum) dla Niemców, która miała
im się należeć jako narodowi Panów (Herrenvolk). Doktryna ta zawierała
wyraźne koncepcje rasistowskie, nacjonalistyczne i lewicowe. Po przedterminowym
zwolnieniu z więzienia skupił wokół siebie grono ambitnych i bezwzględnych
współpracowników (Göring, Goebbels, Hess, Himmler). Wykorzystując swoje
zdolności oratorskie i talenty demagogiczne oraz korzystając z kryzysu
gospodarczego doprowadził do przejęcia władzy przez swoją partię w 1933.
W 1932 przegrał z Hindenburgiem wybory prezydenckie, ale otrzymał aż 40%
głosów. 30 I 1933 został kanclerzem i rozpoczął etap skupiania władzy w
swoim ręku. Po pożarze Reichstagu przeprowadził ustawę, która dawała rządowi
prawo wydawania dekretów z mocą ustawy. Po śmierci Hindenburga w 1934 został
prezydentem i ogłosił się wodzem. Rozprawił się z opozycją, tworząc dla
niewygodnych obywateli obozy koncentracyjne. W 1934 w wyniku "nocy długich
noży" usunął z partii kilkuset nazistów skupionych wokół E. Röhma. Rozpoczął
politykę zbrojeń i pokojowych podbojów zajmując kolejno Nadrenię w 1936,
Austrię w 1938 (Anschluss Austrii), Czechy w 1939. Rozpętał wraz z J.W.
Stalinem II wojnę światową zawierając 23 sierpnia układ ze Związkiem Radzieckim
(pakt Ribbentrop-Mołotow). W wyniku działań wojennych prawie cała Europa
znalazła się pod panowaniem niemieckim. Po porażce w bitwie o Anglię Hitler
zdecydował się na prewencyjne uderzenie na ZSRR. Po bitwie pod Moskwą (1941)
przejął osobiste dowództwo nad kampanią wschodnią i w efekcie podejmowania
decyzji ideologicznych, a nie wojskowych doprowadził do klęski armii niemieckiej
w wojnie z ZSRR. W latach 1944-1945 skoncentrowane uderzenia alianckie
doprowadziły do klęski III Rzeszy, w wyniku której Hitler popełnił 30 IV
1945 w Berlinie samobójstwo, uśmiercając wcześniej swoją żonę E. Braun
|
